Balıkesir’in sanayi önderleri arasındaki rahmetli Muharrem Hasbi Koray imzasını taşıyan ve bir cephesi Vasıfçınar’a, diğer cephesi Özmerkez’e bakan tarihi binanın atıl durumu, bakanların yüreklerini sızlatıyor. Mimari özelliği nedeniyle SİT kapsamına alınan yeri görenler, “bu tablo Yırcalı ailesine yakışıyor mu?” sorusunu yöneltiyor.
M.HASBİ KORAY veya SIRRI YIRCALI
KÜLTÜR MERKEZİ NEDEN OLMASIN
Söz konusu bina Kültür Merkezine dönüştürülmeye çok uygun. Böyle bir karar alınıp adım atıldığında hem kente yakışacak hem de Yırcalı ailesinin adını taşıyacak bir eser ortaya çıkacak.
Balıkesirliye göre, ister Kültür Merkezi yapılsın, isterse Butik Otel’e dönüşsün ama, bu tarihi mekan Büyükşehir olmak için gün sayan kente kısa zamanda kazandırılsın..
MÜŞERREF YIRCALI'NIN BABASI YAPTIRDI
Resimdeki tarihi bina Müşerref Yırcalı’nın (yanda) babası merhum Muharrem Hasbi Koray tarafından 1925 yılında un fabrikası olarak yaptırıldı.Kentin ilk modern teknoloji ile kurulan fabrikası özelliğini taşıyan bina uzun yıllar un üretiminde kullanıldı. Bir dönem Yırcalı Un olarak faaliyet gösterdi. Yaklaşık 20 yıl önce üretim durduruldu. Bina o günden buyana içindeki makinalarla birlikte atıl durumda. Binanın bir bölümü de Yırcalı ailesi tarafından Mortaş Şirketi olarak kullanıldı. Mortaş şirketi de 4-5 yıl önce Anafartalar Caddesi’ndeki aynı aynı taşıyan işhanına taşınınca tarihi yapı tamamen kendi kaderiyle başbaşa bırakıldı. Mimari özelliyle dikkat çeken bina kentimizde Cumhuriyet tarihinin en önemli yapılarından biri olarak görülüyor.
GÜNDE 100 TON BUĞDAY İŞLENİYORDU
Fabrika günümüz şartlarında şehrin merkezinde kaldı. Fabrikanın önüne şu anda yüksek tonajlı kamyon veya kamyonet değil o bölgeye otomobil ile girmek veya park etmek mümkün bile değil. Günde 100 ton buğday işleyen bu fabrika şehir içindeki sıkışıklıktan dolayı misyonunu tamamlayıp kapısına kilit vurmuştu.
YIRCALI FABRİKANIN
TESCİLLENMESİNİ İSTEDİ
Muharrem Hasbi Koray Un Fabrikası faaliyetini sona erdirdiği güne kadar yüzlerce insan çalıştırmış ve buradan birçoğu emekli olmuştu.
Fabrika faaliyetini sonlandırdığı tarihten bu yana halen içindeki mevcut makine ve ekipmanlarıyla muhafaza edilmekte.
Fabrika için Rona Yırcalı Bursa Kültür ve Tabiat Koruma Kuruluna (Anıtlar Kurulu) belki de bir malın sahibi olarak “Gelin benim fabrikamı tescilleyin” diyen ilk işadamlarından birisi.
FABRİKADAN KAZANDIĞI
PARALARLA OKUL YAPTIRDI
Yırcalı ailesinin bu müracaatı üzerine fabrika Bursa Kültür ve Tabiat Koruma Kurulu tarafından 25.01.2008 tarih ve 3269 sayı ile tescillenmiş durumda.
Burada amaç fabrikanın olduğu yerin müze yapılması. Müze olacak olan fabrikanın bulunduğu yere Sanayi Müzesi olması bekleniyor.
Ülkemizin ilk sanayi önderlerinden olan merhum Muharrem Hasbi Koray bu fabrikadan kazandığı paralarla 1959 yılında kendi adını taşıyan Muharrem Hasbi Koray Lisesine yaptırmış ve Türk Milli Eğitimine armağan etmişti.
Editör: Haber Merkezi
