Çok fazla değil, 10 yıl öncesine gidelim. Twitter ve Facebook’un altın çağını yaşadığı yıllar. Daha çok “genç”ler, ilgi odağındalar. iPhone’un en gelişmiş modeli, ikinci nesil 3G o dönemde… Son 10 yılda öyle tasarımlara tanıklık ettik ki siyaseti, sağlığı, iletişimi değiştiren tasarımlar olarak tarihe geçtiler. Popüler kültür ve teknoloji dergisi Wired da 10’uncu yılı şerefine son 10 yılın en dikkat çeken tasarımlarına dair bir liste hazırladı. Wired, Londra Tasarım Müzesi Baş Küratörü Justin McGuirk’e şu soruyu sordu ve yanıtlarını listeledi: Son on yılın en ilham veren ve günümüz dünyasını ifade eden tasarımları neler? Wired’a konuşan Londra Tasarım Müzesi Baş Küratörü Justin McGuirk, geçmiş 10 yılda tasarımın tamamen esnek bir disiplin haline geldiğini söylüyor. McGuirk “Tasarım, nesnelerin biçimiyle ilişkilendirilirken şimdi ise nesnelerin davranışları ve bununla birlikte insanların davranışlarıyla daha fazla ilişkilendiriliyor” diyor. Yalnız Baş Küratör Justin McGuirk, bir konuda da uyarıyor: “Global ölçekte milyonları etkileyen tasarımların ‘sorumluluk’ları da var. Hayatımızı kolaylaştırdıkları kesin ama bu aynı zamanda tam bir felaket! Önemli bir yol ayrımındayız ve umarım önümüzdeki 10 yılda tasarımcıların kendi yarattıkları sorunları çözebildiğini de görebiliriz.” “Son on yılın en ilham veren ve günümüz dünyasını ifade eden tasarımları nelerdir?” sorusuna geri dönelim! İşte yanıtlar… Bu arada size göre hangi tasarımlar da bu listeye girmeli? Hashtag Hashtag, # sembolü ile birlikte kullanılan sözcük ve boşluksuz şekilde yazılan söz öbeklerine verilen ad… Örneğin; #love, #instagood, #photooftheday, #tbt gibi. Kullanıcıların ilgi duydukları bir konuyla veya belirli bir kişiyle alakalı paylaşımları kolayca bulabilmeleri için içeriklerin uygun şekilde etiketlenmesine yarayan “Hashtag”leri, Facebook’ta da Instagram’da da Twitter’da da kullanıyoruz. Böylece içeriği sınıflandırmış oluyoruz. 2014 yılı itibariyle de Oxford sözlüğüne eklendi. Londra Tasarım Müzesi Baş Küratörü Justin McGuirk “hashtag”in yeni bir düşünce tarzı haline geldiği görüşünde: “International Telecommunications Union (Uluslararası Telekomünikasyon Birliği) bu sembolü, 1998 yılında, her telefon için bir standart haline getirdi. Sosyal medya platformları ise dönüştürdü; artık bir kelime bir “meme”, pazarlama cihazı, bilgi toplamak için bir araç, milyonlarca kişiyi harekete geçirmenin bir yolu.” Amazon Echo Bilgisayar arayüzünü klavyeden sese taşıdı. Sesimizi kullanarak kontrol edebileceğimiz hands-free akıllı hoparlör… Günümüzde “online” olmak için klavyeye ihtiyacımız kalmadı. Amazon Echo sayesinde alışveriş yapabilir, emir verebilir, arama yapabiliriz! Gizlilik ve “özel alan”a dair hala tartışmalar devam etse de son on yıla damgasını vuran tasarımlardan biri olduğu kesin. Plastik Olmayan Su Şişesi Tek kullanımlık plastik su şişesi, modern dünyanın hala vazgeçemediği bir ürün olsa da çevreye verdiği zarar ortada. Yalnızca İngiltere’de her dakika iki buçuk milyon plastik şişe kullanılıyor! Okyanuslarda 10 kilometre derinliğinde “plastik” izler var ve bu kirlilik, nesiller boyu sürecek. Wired’a konuşan Baş Küratör Justin McGuirk, plastik olmayan/ tek kullanımlık olmayan su şişelerinin bu nedenle büyük bir adım olduğunu vurguluyor. iPhone EarPods Apple’a göre bu kulaklıklar, şimdiye kadar üretilmiş ve kitleler tarafından benimsenen en önemli teknolojik ürünlerden. Bu kulaklıklar sayesinde yürüyoruz, konuşuyoruz, koşuyoruz, çalışıyoruz. Bir bakıma kişisel alanımızı yarattığımız, modern dünyadaki insanların kendine ördükleri bir duvar. Bu arada klasik, dairesel kulak içi kulaklıklardan farklı olarak EarPods’un tasarımı, kulak geometrisine dayalı olarak geliştirildi. EarPods’un içindeki hoparlörler, ses çıkışını en üst düzeye çıkarıp ses kaybını en aza indirerek yüksek kaliteli ses sağlamak için tasarlandı. Biz söylemiyoruz, Apple söylüyor! The Oculus Rift VR Headset “Oculus Rift” ile hepimizin “Avatar”ları var artık! Bizim sanal versiyonlarımız… Bunu da Virtual Reality’ye yani Sanal Gerçeklik’e borçluyuz. 3D bir dünyamız var, kimi zaman oyun oynadığımız kimi zaman başka dünyalar inşa ettiğimiz… Baş Küratör Justin McGuirk “The Oculus Rift VR Headset” ile Matrix benzeri bir dünyanın içinde olduğumuzu söylerken gerçek dünyadan soyutlanmamamız gerektiği konusunda da uyarıyor. Bu arada Oculus, Latince göz anlamına gelirken “Rift” ise İngilizce “kopuş” demek. Oculus Rift kaskı, sanal dünya ile gerçeklik arasındaki yol ayrımını ifade etmekte. MakerBot 3D Printer (3D Yazıcı) 3D yazıcı ile bir protip oluşturuyoruz ve aynı zamanda 3D baskı, “maker kültürü”nün de sembolü. Yani sadece tüketim değil, yaratıcılık için de önemli bir tasarım. Daha çok gelişecek, birçok endüstri için itici güç olacak. Paylaşım Ekonomisi/ Bikeshare-Bisiklet Paylaşım Paylaşım ekonomisinin en iyi örneklerinden biri: Bisiklet paylaşım sistemi (Bikeshare). Bisikletlerin bir bedel karşılığında kısa vadede bireylere ortak kullanım için hazırlandığı bir hizmet şekli. Wired’a konuşan Baş Küratör Justin McGuirk, bu yeni kültürün öneminin altını çiziyor: “Kendi eşyalarımıza sahip olmamızı gerektirmeyen yeni bir kültürün amblemi. Bu benim içinde büyüdüğüm tüketici toplumundan çok büyük bir sıçrama. ‘Şey’leri fetişleştirmeyi bırakırsak, insan aklı “sahip olma”nın cazibesinden kurtulabilir. Davranış farklılıkları açısından önemli bir adım.” Flyknit Trainers (Flyknit Teknolojine Sahip Spor Ayakkabılar) Nike Flyknit teknolojisi, stratejik destek, esneklik ve nefes alabilirlik alanlarına sahip hafif üst kısımlar oluşturmak için çok kuvvetli fiberler kullanan bir teknoloji. Baş Küratör Justin McGuirk “Flyknit”i neden önemli tasarımlar arasına eklediğini şu sözlerle açıklıyor: “Daha hızlı, daha hafif. Önemli bir inovasyon. Üst üste deri parçalarıyla elde edilmiyor, “yapı” tekstile işleniyor. Vietnam’daki işçi de bu teknolojiyi ayakkabıya işliyor ama gün gelecek o işçiye de gerek kalmayacak.” Fitbit Fitbit, günümüzün en gözde giyilebilir akıllı aksesuarlar markalarından. Özellikle sporcular için ideal ki akıllı bileklikleri çoğu kişi kullanıyor. Fitbit, akıllı saat pazarına da girdi. ABD California’da, 2007 yılında kurulmuş bir şirket. Sağlıklı yaşam için gereken; yaptığınız yürüyüşlerde attığınız adımlar, gittiğiniz mesafeler, günlük kaç merdiven çıktığınız gibi birçok aktivite için size bildirimler gönderebilen akıllı ve giyilebilir nesneler yapmakta. Bu arada pek çok markanın ürünleri olduğunu da ekleyelim. Justin McGuirk “Fitbit”in bu listeye girme nedenini ise şöyle özetliyor: “Tüketiciler olarak bizler, çok önemli olmasa da kendimize dair verileri takıntı haline getirdik. 100 yıl önce adımlarınızı saydığınızı söyleseydiniz, eminim ki insanlar size kahkahalarla gülerdi! Şimdi ise bir sporcu için attığı 10 bin adım tabii ki önemli ama daha ötesi Narsizm kültürünü körükleyen saçma bir soyutlama!” Bu görüş, kesinlikle tartışmaya açık, öyle değil mi? Tesla Elektrikli Otomobil Elektrikli otomobilleriyle iddialı bir çıkış yakalayan Tesla Motors, günümüzün en çekici markalarından. Kısa bir sürede dev markaların arasına girmeyi başardı. Justin McGuirk, elektrikli otomobillerin son on yılın en önemli teknoloji harikalarından biri olduğu görüşünde: “Fosil yakıtlar büyük bir sorun ve Tesla bu anlamda önemli bir işe imza attı. Tüketicileri elektrikli araçlara yönlendirmesi açısından alkışı hak ediyor. Tasarım ‘muhteşem’ değil ama geleceğin toplu taşımasında da elektrikli araçların hakim olacağını varsayarsak, önemli. Tesla, elektrikli otobüsler yapsaydı, daha çok savunurdum!” kaynakblogteb.com