Emniyet Genel Müdürlüğü koordinatörlüğünde Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nin (ODTÜ) yaptığı bir araştırma, sürücülerin yol işaretlerini bilmediğini ve çoğunu yanlış yorumladığını ortaya koydu. Ankara'da 1.478 denek üzerinde yapılan ankete göre sürücüler 39 trafik işaretinden yalnızca 12'sinin anlamını tam olarak bildi. Şoförler 10 levhayı ise hiç bilemedi. Araştırmaya katılanlar 5 trafik levhasına tam tersi anlam çağrıştıran cevaplar verirken, 4 levhanın da sıklıkla karıştırıldığı görüldü. Öte yandan trafik levhalarını, ticari taksi, otobüs ve servis gibi ticari araçların şoförlerinin, özel araç sürücülerinden daha az bildiği ortaya çıktı. Araştırmayla ilgili bilgi veren ODTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Ulaştırma Merkezi Öğretim Üyesi Hediye Tüydeş Yaman, "Çarpıcı bir sonuç olarak şunu gördük; en iyi bilinen levha azami hız levhası ama en çok ihlal edilen de hız limitleri." dedi.
Karayollarındaki yatay ve dikey trafik işaret levhalarının bilinirliğinin araştırılması kapsamında Emniyet Genel Müdürlüğü'nün koordinasyonunda Ulaştırma Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü, ODTÜ, Gazi Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Ufuk Üniversitesi, Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu ile Türkiye Trafik Kazaları Yardım Vakfı Başkanlığı temsilcilerinden oluşan bir çalışma grubu oluşturuldu. Çalışma grubu, trafik güvenliğine etkisinin yüksek olması beklenen trafik işaret levhalarını belirleyerek bir anket çalışması yaptı. 'Trafik Levhalarının Bilinirliği Ankara Pilot Bölge Çalışması' adı verilen proje ODTÜ Ulaşım Araştırma Merkezi'nden Erkut Kırmızıoğlu ve Dr. Hediye Tüydeş Yaman tarafından gerçekleştirildi.
Araştırmaya AB uyum süreci kapsamında değiştirilen 39 trafik işaret levhası dahil edildi. Anket formları, trafik güvenliği ve psikolojisi konusunda uzman ve akademisyenlerden oluşan bir grup tarafından hazırlanarak, Ankara'nın çeşitli yerlerinde toplam 1.478 sürücüye uygulandı. Çalışma sonucunda, trafik kazalarına etkisinin yüksek olduğu tahmin edilen levhalardan bazılarının yüksek oranda bilinmediği veya yanlış bilindiği, bazılarının da katılımcılar tarafından ciddi oranlarda tam tersi anlamda yanıtlandığı gözlemlendi. Özellikle AB uyum sürecinde değiştirilen 'kırmızı çapraz çizgi'yi içeren yeni trafik işaret levhalarının anlamının katılımcılar tarafından tam olarak bilinemediği gibi, bazılarının zıt anlamda yorumlandığı görüldü.
MEDYA, LEVHALARI SIK SIK HATIRLATMALI
Uzmanlar levhaların başta medya organları olmak üzere çeşitli yollarla ve oyun programları ile sürücülere hatırlatılması gerektiğini belirtiyor. ODTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Ulaştırma Merkezi Öğretim Üyesi Hediye Tüydeş Yaman, levha bilgisinin çok daha küçük yaşlarda verilmesinin önemine dikkat çekiyor. Yaman, "Bu konuda güzel bir örnek, çocuk programlarında ve yarışmalarında bazı trafik işaret ve levhalarının sorulması olabilir. Bu tür çözümlerle daha yaygın ve kişilere küçük yaşta ulaşabilecek eğitim programları geliştirmeliyiz." önerisinde bulunuyor. Rapor, trafikle ilgili tüm kamu kurum kuruluşlarının yanı sıra üniversiteler ve sürücü kurslarına da gönderildi.